Գերմանիա
Խնդիրներ
- Հասարակության անվտանգություն. 1990-ականների վերջին թափառող շների առկայությունը վտանգ էր ներկայացնում հասարակության համար, հատկապես, եթե շները ագրեսիվ էին կամ հիվանդություն կրող: Մարդկանց և այլ կենդանիների վրա հարձակումները կարող են լուրջ խնդիր լինել:
- Շների առողջություն. թափառող շները հաճախ չեն ստացել պատշաճ բժշկական խնամք, ինչը կարող էր հանգեցնել վարակների և հիվանդությունների տարածմանը ինչպես կենդանիների, այնպես էլ մարդկանց շրջանում:
- Բնակչության հերթագայություն. թափառող շների բազմացումը հանգեցրել է գերբնակեցման և պոպուլյացիայի աճի, ինչը միայն բարդացրել է խնդրի վերահսկողությունը:
Լուծումներ
- Շների պարտադիր գրանցում և նույնականացում. Գերմանիան ընդունել է խիստ օրենքներ, որոնք պահանջում են բոլոր շների գրանցում և նույնականացում միկրոչիպերի կամ դաջվածքների միջոցով: Սա թույլ տվեց արագորեն բացահայտել սեփականատերերին և ապահովել պոպուլացիայի վերահսկողություն:
- Ստերիլիզացման և կաստրացիայի ծրագրեր. Գերմանական շատ քաղաքներում կան շների ստերիլիզացման և կաստրացիայի ծրագրեր, որոնց աջակցում են քաղաքապետարանները և համայնքային կազմակերպությունները:
- Կենդանիների պաշտպանության մասին օրենքներ. Գերմանիան ունի կենդանիների պաշտպանության խիստ օրենքներ, ներառյալ պատիժներ՝ կենդանիների նկատմամբ դաժան վերաբերմունքի և անվերահսկելի բուծման համար:
- Ապաստարաններ և որդեգրման ծրագրեր. Երկրում գործում են բազմաթիվ ապաստարաններ, որտեղ ժամանակավորապես ընդունում են անօթևան կենդանիների։ Բացի այդ, կան որդեգրման ծրագրեր, որոնք նպաստում են թափառող շների տեղափոխմանը պատասխանատու ընտանիքներ:
Արդիականություն Երևանի համար
Հետաքրքիր լուծում է բոլոր շներին չիպավորելը: Թերևս սա Երևանում թափառող շների խնդրի ամենաարդյունավետ լուծումներից մեկն է: Պարտադիր չիպավորումը նպաստում է սեփականատերերի անձնական պատասխանատվության բարձրացմանը և, համապատասխանաբար, նվազեցնում է այն դեպքերի թիվը, երբ շները հայտնվում են փողոցում լքված: Չիպավորումը թույլ է տալիս պետական մարմիններին և կենդանիների բարեկեցության կազմակերպություններին վերահսկել շների բնակչության դինամիկան, պլանավորել ստերիլիզացման արշավներ կամ պոպուլացիայի վերահսկման այլ միջոցառումներ: Չիպավորումը կարող է կապված լինել նաև շան պատվաստումների վերաբերյալ տեղեկատվության հետ, որն օգնում է վերահսկել նրա առողջությունը և կանխել հիվանդությունների տարածումը: Կենդանիների պաշտպանության խիստ օրենսդրական դաշտի, ինչպես նաև տեղեկատվական արշավների և որդեգրման ծրագրերի հետ համատեղ, պարտադիր չիպավորումը մեծ ներդրում կունենա Երևանի փողոցներում թափառող շների խնդրի դեմ պայքարում:
Բոգոտա, Կոլումբիա
Խնդիրներ
- Թափառող շների մեծ քանակ. Զարգացող երկրների շատ քաղաքների նման, Բոգոտան նույնպես բախվել է փողոցներում թափառող շների մեծ քանակի խնդրին:
- Հասարակական ներկայացուցչություններ և հասարակության հանդուրժողականություն. Կոլումբիայում, ինչպես Լատինական Ամերիկայի շատ երկրներում, առկա են ընտանի կենդանիների հետ կապված դժվարություններ, և ոչ բոլորն են պատրաստ նրանց հետ վերցնել ընտանիք՝ «ավելորդ» դառնալուց հետո:
Արտառոց լուծումներ
- «Adopta, no compres» մոտեցում (Որդեգրիր, մի՛ գնիր). Բոգոտայում մեկնարկել է զանգվածային արշավ՝ գնելու փոխարեն շների որդեգրումը խթանելու համար: Սա դարձել է մի մեծ սոցիալական նախաձեռնության մի մաս, որն ուղղված է թափառող շների վերաբերյալ հասարակական կարծիքը փոխելուն:
- Տեխնոլոգիայի օգտագործում. արշավի շրջանակներում մշակվեց բջջային հավելված, որի միջոցով պոտենցիալ սեփականատերերը կարող էին գտնել թափառող շներ՝ որդեգրման նպատակով: Հավելվածը տեղեկատվություն էր տրամադրում յուրաքանչյուր շան մասին, նրա պատմությունը, ինչպես նաև ապաստարանների կոնտակտային տվյալները:
- «Անտուն տուրեր». կազմակերպվել են էքսկուրսիաներ ապաստարաններում շուն որդեգրել ցանկացողների համար, որպեսզի մարդիկ կարողանան անձամբ ծանոթանալ կենդանիներին և ավելին իմանալ նրանց մասին:
- Համագործակցություն բիզնեսի հետ. տեղական շատ բիզնեսներ միացել են արշավին՝ զեղչեր կամ բոնուսներ տրամադրելով նրանց, ովքեր շուն են որդեգրել: Օրինակ, որոշ անասնաբուժական կլինիկաներ առաջարկել են անվճար խորհրդատվություն կամ պրոցեդուրաներ նոր որդեգրված կենդանիների համար:
- Անվճար կամ մատչելի պրոցեդուրաներ. իրենց ընտանի կենդանիներին ստերիլիզացնելու և կաստրացնելու՝ ընտանի կենդանիների տերերին խրախուսման նպատակով, քաղաքապետարանը և տարբեր կազմակերպություններ հաճախ տրամադրել են նման պրոցեդուրաների հասանելիություն՝ անվճար կամ զեղչված գներով:
- Շարժական կլինիկաներ. քաղաքի տարբեր տարածքներում ստերիլիզացման և կաստրացիայի ծառայությունների հասանելիությունն ընդլայնելու համար օգտագործվել են շարժական անասնաբուժական կլինիկաներ:
- Տեղեկատվական արշավներ. Ստերիլիզացման և կաստրացիայի կարևորության մասին բնակչության իրազեկությունը բարձրացնելու նպատակով իրականացվել են տեղեկատվական արշավներ:
Այս մոտեցումը հաջողվել է սոցիալական ազդեցության, տեխնոլոգիաների կիրառման և գործարար համայնքի ակտիվ մասնակցության շնորհիվ:
Արդիականություն Երևանի համար
Բոգոտայում ընդունված արտառոց որոշումները հիանալի օրինակ են այն բանի, թե ինչ կարող են անել Երևանի պատասխանատու բնակիչները թափառող շների խնդրի լուծման ճանապարհին: Այնպիսի սոցիալական նախաձեռնություններ, ինչպիսիք են «Adopta, no compres» (Որդեգրիր, մի՛ գնիր), «Անտուն տուրեր», ինչպես նաև շների որդեգրման համար նախատեսված բջջային հավելվածը, կարելի է անել Երևանում արդեն այսօր: Իսկ հետո կարելի է ընդլայնել պոտենցիալ գործընկերների ցանցը՝ համագործակցել անասնաբուժական կլինիկաների և խոշոր բիզնեսների հետ, քննարկել աշխատակիցների և հենց կենդանիների խրախուսման ծրագրերը։
Հալեջ, Հնդկաստան
Խնդիրներ
- Մեծ թվով թափառող շներ: Հնդկական շատ այլ քաղաքների նման, Հալեջը նույնպես բախվել է մեծ թվով թափառող շների կառավարման խնդրին, ինչը ռիսկեր է առաջացրել հասարակության առողջության անվտանգության համար:
- Սոցիալ-մշակութային առանձնահատկություններ. Հնդկական մշակույթում շները հաճախ դիտվում են որպես սուրբ կենդանիներ, ինչը ավելի բարդ է դարձնում խնդրի ցանկացած լուծում հասարակության ընկալման տեսանկյունից:
Արտառոց լուծումներ
- Համագործակցություն հասարակական կազմակերպությունների հետ. միայն պետական միջոցառումներին ապավինելու փոխարեն, Հալեջի քաղաքապետարանը ակտիվորեն համագործակցում էր տեղական ՀԿ-ների և կենդանիների բարեկեցության կազմակերպությունների հետ:
- «Guardian Angels» (Պահապան հրեշտակներ)՝ ծրագիր, որի շրջանակներում թափառող շների համար ստեղծվել են հատուկ տարածքներ, որտեղ նրանց կերակրում էին, ապահովում բժշկական օգնությամբ և խնամքով: Նման «անվտանգության գոտիները» տեղակայված էին քաղաքի առանցքային կետերում, և տեղացիները հրավիրվում էին դառնալու շների «պահապան հրեշտակներ»՝ օգնելով նրանց խնամքին և աջակցությանը:
- Խնդրի և ստեղծագործության համատեղում. կազմակերպվել են մշակութային միջոցառումներ, ինչպիսիք են թափառող շների թեմային նվիրված նկարչական ցուցահանդեսները՝ խնդրի վրա ուշադրություն հրավիրելու և հասարակության վերաբերմունքը թափառող կենդանիների նկատմամբ փոխելու նպատակով:
- Կրթական ծրագրեր. քաղաքի դպրոցներում և քոլեջներում սկսեցին իրականացնել կրթական ծրագրեր, որոնք երեխաներին և երիտասարդներին սովորեցնում էին հարգել և ընդունել կենդանիներին:
Արդիականություն Երևանի համար
Հիանալի լուծում է թափառող շների մեծ խնդրի հուզական կողմն արտացոլելը: «Guardian Angels» ծրագիրը դիմում է հենց բնակիչների սրտերին, ինչը կարևոր է այս հարցում և արդիական է Երևանի համար, չէ՞ որ քաղաքում այնքան շատ համակրելի և բարի մարդիկ են ապրում։ Արդիական են նաև սոցիալական խնդիրների և ստեղծագործական նախաձեռնությունների զուգակցման գաղափարները. Երևանում՝ Միսաք Մանուշյանի այգում, այդ ուղղությամբ արդեն տեղի է ունեցել ցուցահանդես, որտեղ ցուցադրվել են Արցախի տարածաշրջանում ապրող շների դիմանկարները: Խաչաձև կարգապահական որոշումները հատկապես արդիական են Երևանի համար՝ թափառող շների հետ ստեղծված իրավիճակը բարելավելու համար։