Հեծանվային սպորտի եվրոպական ֆեդերացիայի զեկույցի համաձայն՝ հեծանվային երթևեկության ոլորտում ներդրումները, որոնք հանգեցրել են հեծանվորդների թվի ավելացմանը 23%-ով, նվազեցրել են վնասակար նյութերի արտանետումները մի քանի խոշոր եվրոպական քաղաքներում:
Մասնավորապես, Անտվերպենում NOx-ի արտանետումները նվազել են 18%-ով, իսկ PM10-ինը՝ 19%-ով, Լոնդոնում NOx-ի արտանետումները նվազել են 27%-ով, իսկ PM10-ինը՝ 4%-ով, Սալոնիկում՝ NOx-ինը՝ 16%-ով, իսկ PM10-ինը՝ 17%-ով։ Այս տվյալները հուշում են, որ հեծանիվների և էլեկտրական ինքնագնացների համար ենթակառուցվածքի զարգացումը կարող է զգալիորեն բարելավել քաղաքի օդի որակը՝ նվազեցնելով աղտոտվածությունը 15-20%-ով։
Այս պահին Երևանում ընդամենը երկու հեծանվային արահետ կա՝ 12,5 կմ ընդհանուր երկարությամբ։
Եթե քաղաքը ակտիվորեն չզարգացնի այլընտրանքային տրանսպորտային ենթակառուցվածքները, ապա կարող են ծագել մի շարք խնդիրներ։
Նախ՝ ավտոմեքենաների թիվը կարող է շարունակել աճել՝ հանգեցնելով ավելի շատ խցանումների, երթևեկության ավելի երկար ժամանակի և վարորդների ավելի մեծ սթրեսի:
Երկրորդ՝ մեքենաները օդի աղտոտման հիմնական աղբյուրներից են, որը սպառնում է քաղաքացիների առողջությանը։
Երրորդ՝ առանց հետիոտնի և հեծանվային համապատասխան ենթակառուցվածքների, Երևանը կարող է կորցնել իր գրավչությունը զբոսաշրջիկների համար։
Եվ, վերջապես, բացօթյա ֆիզիկական ակտիվության սահմանափակ հնարավորությունները կարող են բացասաբար ազդել բնակչության ընդհանուր առողջության վրա:
Այս մարտահրավերներին դիմակայելու համար Երևանը պետք է մի շարք միջոցներ ձեռնարկի։
1) Քաղաքում առանձին հեծանվային արահետների ստեղծումը կապահովի քաղաքացիների անվտանգ և հարմարավետ տեղաշարժը։
2) Առանցքային վայրերում հեծանիվների և ինքնագնացների վարձակալման կետերի տեղադրումը կհեշտացնի այդ փոխադրամիջոցների հասանելիությունը:
3) Կարևոր է իրականացնել կրթական միջոցառումներ և արշավներ՝ հեծանվային երթևեկությունը խթանելու և ճանապարհային երթևեկության անվտանգություն սովորեցնելու նպատակով։
4) Հեծանիվների և էլեկտրական ինքնագնացների ինտեգրումը հասարակական տրանսպորտին, հատուկ կայանատեղիների ստեղծումը և նման տրանսպորտային միջոցների ձեռքբերման կամ վարձակալության համար արտոնությունների տրամադրումը կարող է նաև նպաստել դրանցից օգտվող քաղաքացիների թվի ավելացմանը:
5) Եվ, իհարկե, պատշաճ օրենսդրական դաշտը կօգնի ապահովել երթևեկության բոլոր մասնակիցների անվտանգությունը:
Այս միջոցառումների մշակումն ու իրականացումը Երևանը ոչ միայն ավելի հարմարավետ կդարձնի հեծանվորդների և էլեկտրական ինքնագնացներ վարողների համար, այլ նաև կբարելավի քաղաքի կյանքի ընդհանուր որակը։
Մասնավորապես, Անտվերպենում NOx-ի արտանետումները նվազել են 18%-ով, իսկ PM10-ինը՝ 19%-ով, Լոնդոնում NOx-ի արտանետումները նվազել են 27%-ով, իսկ PM10-ինը՝ 4%-ով, Սալոնիկում՝ NOx-ինը՝ 16%-ով, իսկ PM10-ինը՝ 17%-ով։ Այս տվյալները հուշում են, որ հեծանիվների և էլեկտրական ինքնագնացների համար ենթակառուցվածքի զարգացումը կարող է զգալիորեն բարելավել քաղաքի օդի որակը՝ նվազեցնելով աղտոտվածությունը 15-20%-ով։
Այս պահին Երևանում ընդամենը երկու հեծանվային արահետ կա՝ 12,5 կմ ընդհանուր երկարությամբ։
Եթե քաղաքը ակտիվորեն չզարգացնի այլընտրանքային տրանսպորտային ենթակառուցվածքները, ապա կարող են ծագել մի շարք խնդիրներ։
Նախ՝ ավտոմեքենաների թիվը կարող է շարունակել աճել՝ հանգեցնելով ավելի շատ խցանումների, երթևեկության ավելի երկար ժամանակի և վարորդների ավելի մեծ սթրեսի:
Երկրորդ՝ մեքենաները օդի աղտոտման հիմնական աղբյուրներից են, որը սպառնում է քաղաքացիների առողջությանը։
Երրորդ՝ առանց հետիոտնի և հեծանվային համապատասխան ենթակառուցվածքների, Երևանը կարող է կորցնել իր գրավչությունը զբոսաշրջիկների համար։
Եվ, վերջապես, բացօթյա ֆիզիկական ակտիվության սահմանափակ հնարավորությունները կարող են բացասաբար ազդել բնակչության ընդհանուր առողջության վրա:
Այս մարտահրավերներին դիմակայելու համար Երևանը պետք է մի շարք միջոցներ ձեռնարկի։
1) Քաղաքում առանձին հեծանվային արահետների ստեղծումը կապահովի քաղաքացիների անվտանգ և հարմարավետ տեղաշարժը։
2) Առանցքային վայրերում հեծանիվների և ինքնագնացների վարձակալման կետերի տեղադրումը կհեշտացնի այդ փոխադրամիջոցների հասանելիությունը:
3) Կարևոր է իրականացնել կրթական միջոցառումներ և արշավներ՝ հեծանվային երթևեկությունը խթանելու և ճանապարհային երթևեկության անվտանգություն սովորեցնելու նպատակով։
4) Հեծանիվների և էլեկտրական ինքնագնացների ինտեգրումը հասարակական տրանսպորտին, հատուկ կայանատեղիների ստեղծումը և նման տրանսպորտային միջոցների ձեռքբերման կամ վարձակալության համար արտոնությունների տրամադրումը կարող է նաև նպաստել դրանցից օգտվող քաղաքացիների թվի ավելացմանը:
5) Եվ, իհարկե, պատշաճ օրենսդրական դաշտը կօգնի ապահովել երթևեկության բոլոր մասնակիցների անվտանգությունը:
Այս միջոցառումների մշակումն ու իրականացումը Երևանը ոչ միայն ավելի հարմարավետ կդարձնի հեծանվորդների և էլեկտրական ինքնագնացներ վարողների համար, այլ նաև կբարելավի քաղաքի կյանքի ընդհանուր որակը։